Poradnik Młodego Przedsiębiorcy
W dorosłym życiu podejmujemy różne decyzje. Każdy chce być samodzielny, odpowiedzialny. Co rusz padają pytania: czy decyzja, którą podejmuję, jest dobra? Co jest ważne?
A nasze życie to między innymi sfera zawodowa.
Co powinniśmy wiedzieć, gdy jesteśmy na etapie wkraczania w świat dorosłych i planowania pracy zarobkowej?
I. Bądź odważny! Od zawsze istnieje problem: co zrobić, aby chciało się chcieć? Cóż! Z odpowiedzią na to pytanie borykali się już najlepsi. Może nasza praca zachęci Cię do aktywności. Jeżeli nie podejmiesz działań, nie przekonasz się, czy pewne rzeczy są możliwe, nie spełnisz swoich marzeń. Jedno jest pewne – jeżeli czegoś bardzo pragniesz, na pewno to osiągniesz! Jednak na początku musi być impuls, który popchnie Cię do działania. Odnajdź w sobie tę siłę!
II. Odkryj swój talent! Każdy z nas posiada uzdolnienia. Może już dobrze wiesz, co jest Twoim znakiem rozpoznawczym? Co wyróżnia Cię w stosunku do innych ludzi, co umiesz robić najlepiej? Jeżeli nie, to skorzystaj z profesjonalnych testów zawodowych. W tym zakresie możesz skorzystać z testów online lub ofert urzędów pracy. Dany test wykaże, jakie są Twoje predyspozycje zawodowe, które umiejętności u Ciebie dominują, a które można lub trzeba wyćwiczyć. Wykorzystaj to w przyszłej pracy.
III. Zdobywaj doświadczenie! Na co dzień bagatelizujemy znaczenie pracy podejmowanej podczas nauki w szkole ponadgimnazjalnej, ponadpodstawowej lub na studiach. W świetle obecnie obowiązujących przepisów pracę można podjąć już od 15. roku życia. Po uzyskaniu pełnoletniości mamy nieograniczone możliwości w Polsce i poza granicami. Co daje nam praca na opisanym etapie życia? Lista umiejętności jest bardzo długa: komunikacja intra i interpersonalna, praca w grupie, punktualność, obowiązkowość, uczciwość, samodzielność, poczucie własnej wartości, codzienny optymizm, rozpoznawanie zachowań, rozwiązywanie problemów, obsługa programów komputerowych, rozliczanie podatku, uzupełnianie dokumentów, publiczne wystąpienia, etc. Najważniejszym doświadczeniem jest odkrycie zawodowego powołania oraz uzyskanie statusu świadomego obywatela.
IV. Podejmij decyzję dotyczącą formy Twojej przyszłej pracy. Możesz mieć pracodawcę lub być pracodawcą. Jeżeli odpowiada Ci fakt, że będziesz miał pracodawcę, szefa, to szukaj zatrudnienia, ponieważ praca raczej Ciebie nie znajdzie. Pamiętaj tylko, że mimo względnej stabilności, zawsze będziesz od kogoś zależny. Tymczasem rekomendujemy założenie własnej firmy. Bądź swoim szefem! Realizuj samodzielnie własne pomysły.
Najważniejszymi cechami młodego przedsiębiorcy jest: motywacja (patrz porada I), determinacja w działaniu, umiejętność komunikowania się z ludźmi i sprawna organizacja pracy. Jest jeszcze wiele istotnych cech, ale o powyższych nie możesz zapomnieć - są decydujące.
V. Wpadnij na pomysł! Co najmniej połowa sukcesu przyszłej działalności to dobry pomysł. Może już dziś wiesz, w której dziedzinie będziesz specjalistą. Jeżeli nie, to poszukaj rynkowej niszy, która zagwarantuje niewielką konkurencję i przyciągnie potencjalnego odbiorcę. Mniejszy rynek jest stabilniejszy i tym samym pewniejszy. Wobec tego niezbędna jest wnikliwa obserwacja rynku. W trakcie zakładania działalności Twoim obowiązkiem będzie określenie rodzaju wykonywanych czynności, poprzez wskazanie kodów PKD (Polska Klasyfikacja Działalności Gospodarczej) www.biznes.gov.pl/pl/klasyfikacja-pkd. Najlepiej wybrać kilka rodzajów najbardziej zbliżonych do charakteru działalności. Opisany element jest wymogiem, zwłaszcza podczas korzystania z dotacji, a wykonywanie czynności wykraczających poza wskazane we wniosku może zakończyć się karą grzywny.
VI. Wymyśl nazwę i logo firmy! Oryginalna nazwa i logo przyciągnie Twojego odbiorcę. Powinna być prosta i zawierać podstawowe informacje o charakterze działalności lub o produkcie. Może być intrygująca, ale musi być czytelna i łatwa do zapamiętania. Logo i nazwę oraz pozostałe dane umieść na pieczęci, która na pewno się przyda.
VII. Bądź uczciwy! Podawaj prawdziwe informacje i bądź lojalny wobec innych. Jest to szczególnie ważne, ponieważ wizerunek firmy budowany jest przez lata, natomiast zaufanie klientów możemy stracić w jeden dzień. Straty mogą okazać się tak duże, że trzeba będzie wszystko zaczynać od początku. To bywa bardzo demotywujące.
VIII. Ignorantia iuris nocet! Nie trzeba kończyć studiów prawniczych, żeby znać podstawowe zasady prawa. Z pomocą przychodzi bezpłatna pomoc prawna dla osób do 26. roku życia oraz strony internetowe http://isap.sejm.gov.pl/ lub https://www.lexlege.pl/akty-prawne/ z najważniejszymi aktami
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wDU19970780483Otwieraj akty ujednolicone, czyli te, które mają wprowadzone wszystkie zmiany. Korzystając z Internetu, pamiętaj o zasadach bezpieczeństwa i kontroluj zmiany w obowiązującym prawie.
IX. Pamiętaj o procedurach administracyjnych! Sprawy załatwiane w jednostkach administracji publicznej odbywają się w wyznaczonych terminach. Należy przestrzegać czasu wysłania pisma, odwołania się od decyzji urzędu etc. Jeżeli zapomnisz o terminie, stracisz daną możliwość i procedury zaczynasz od nowa lub ponosisz sankcje prawne (na przykład karę grzywny). Podobnie ważne jest odbieranie wiadomości urzędowych, awizo. Jeżeli nie odbierzesz awizo, dana sprawa odbędzie się bez Twojego udziału ze wszelkimi dla Ciebie konsekwencjami.
X. Nie zapominaj o znaczeniu Twojego podpisu! W trakcie załatwiania formalności wymagane jest złożenie podpisu. Podpis jest ważny, gdy jest odręczny, czytelny i z użyciem niebieskiego atramentu. Powinniśmy znać treść podpisywanych dokumentów, ponieważ po 18. roku życia wszystkie podpisane zobowiązania ponosimy osobiście. Wynika to z faktu nabycia pełnej zdolności do czynności prawnych. Dowiedz się również, jak uzyskać e - podpis.
XI. Pomyśl o kapitale! W trakcie zakładania jednoosobowej działalności gospodarczej kapitał nie jest wymagany, ale warto go mieć. Kapitał to nie tylko pieniądze do zainwestowania, to również tak zwane środki trwałe, na przykład samochód. Najlepszym sposobem na zdobycie kapitału jest zgromadzenie własnego majątku, który może pochodzić z zarobionych pieniędzy lub ze spadków, darowizn. Istnieje też kilka uwarunkowanych form dofinansowania. Młodzi przedsiębiorcy otrzymują bezzwrotną dotację z urzędu pracy na podjęcie działalności gospodarczej w wysokości około 20 000 złotych. Nie polecamy kredytów, które przecież trzeba spłacać. Jeżeli jednak zdecydujesz się na kredyt, to sprawdź oferty kilku banków, rodzaje i koszty kredytu. Jest też wiele możliwości obniżenia kosztów działalności, na przykład dzięki prowadzeniu e – biznesu.
XII. Skonstruuj biznesplan! Zajmując się tylko tym, co potrafisz, stwórz plan realizacji Twojego pomysłu. Opracuj najważniejszą część biznesplanu, czyli plan finansowy. Przeprowadź skrupulatną analizę, która pozwoli Ci na określenie źródeł finansowania oraz przewidywanych kosztów i przychodów firmy. Precyzyjny plan finansowy pomoże w osiągnięciu zysków. Oceniając ryzyko załóż, że nigdy nie podejmiesz zbyt dużego ryzyka finansowego. Nie zapomnij o planie marketingowym. Nie zaczynaj działalności gospodarczej bez biznesplanu!
XIII. Załóż firmę! Polskie prawo na dziś przewiduje trzy formy działalności gospodarczej: jednoosobowa działalność gospodarcza (jdg), spółka cywilna oraz spółka prawa handlowego. Podkreślając znaczenie niezależności, polecamy założenie jdg. Wejdź na stronę - Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej – CEIDG - https://prod.ceidg.gov.pl/CEIDG/CEIDG.Public.UI/DecisionAdditionalParameters.aspx?type=1, dokładnie zapoznaj się z treścią i wypełnij wniosek. Pamiętaj, że złożenie wniosku o wpis do CEIDG oraz rozpoczęcie działalności, to dwie różne czynności z różnymi datami. Jdg jest najprostszą i najtańszą formą działalności gospodarczej. Szybko i bezpłatnie zarejestrujesz się przez Internet, a formalności w urzędzie gminy lub urzędzie miasta załatwisz w jeden dzień. Nie musisz też zakładać osobnego konta bankowego. Innymi mocnymi stronami jdg są: samodzielność, zadowolenie z wykonywanej pracy i osiągniętych wyników, uproszczona księgowość, możliwe ulgi i dotacje dla młodych, realizowanie marzeń. Wśród słabszych stron wyróżnimy: odpowiadanie całym majątkiem za zobowiązania, również w ramach małżeńskiej wspólności majątkowej, początkowo duży wkład pracy oraz to, że firma nie podlega dziedziczeniu.
Możesz prowadzić działalność nierejestrową. Obecnie obowiązują przepisy, zgodnie z którymi można prowadzić działalność gospodarczą bez zarejestrowania, ale tylko do kwoty przychodu 1125 złotych miesięcznie - art.5.1. Prawa przedsiębiorców. Na taki oto dobry początek jedynym obowiązkiem będzie opłata podatku, ale na koniec roku.
XIV. Ubezpiecz się! Możesz ubezpieczyć się prywatnie, na przykład ubezpieczając środki trwałe firmy, natomiast obowiązkiem każdego obywatela są tak zwane ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (patrz CEIDG). Jeżeli dopiero rozpoczynasz przygodę z własną firmą możesz skorzystać z ulg w zakresie ubezpieczeń społecznych. Ulga polega na zwolnieniu ze składek przez sześć pierwszych miesięcy oraz obniżeniu ubezpieczenia przez następne dwa lata. To nowe rozwiązanie jest szczególnie korzystne, ponieważ obowiązek płacenia składek społecznych jest nawet wtedy, gdy firma nie osiąga zysków. Zasięgnij porady w najbliższym Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).
XV. Pamiętaj o rozliczeniach finansowych! W przypadku rozliczeń finansowych należy być szczególnie precyzyjnym. Zasięgnij porady we właściwym dla Ciebie urzędzie skarbowym (US). Jeżeli nie posiadasz wiedzy i umiejętności z zakresu rozliczeń finansowych, skorzystaj z pomocy biura rachunkowego. Obowiązkiem każdego obywatela jest ponoszenie ciężarów i świadczeń publicznych, między innymi płacenie podatku (patrz CEIDG). Jeżeli założysz jdg, to możesz zdecydować się na podatek progresywny – PIT - od dochodu 18 % oraz 32 % (od nadwyżki 85 528 złotych) lub podatek liniowy – CIT - od dochodu 19 %. Istnieje również ryczałt od przychodów ewidencjonowanych RPE oraz karta podatkowa z jednolitą stawką wyznaczoną przez dany US. Proponujemy kartę podatkową ze stałą kwotą podatku, niezależnie od wysokości przychodów. Niewątpliwą zaletą karty jest zredukowanie wszelkich formalności do minimum (nie ma nawet zaznania podatkowego), co jest szczególnie korzystne dla młodego przedsiębiorcy. Poznaj wady i zalety każdego podatku i wybierz dla siebie najlepszy.
XVI. Reklamuj się! Najpopularniejszym medium, w którym zareklamujesz się, jest obecnie Internet. Ostatecznie nie możesz zapomnieć, że idealną reklamę zrobią dla Ciebie Twoi klienci, zadowoleni z bardzo dobrej jakości produktów. Dobra marka jest najlepszą reklamą. Pomimo to ułóż plan marketingowy.
XVII. Utrzymuj dobre kontakty z ludźmi! Poszukaj osób, które podejmują podobne działania do Twoich. Dowiedz się, jak radzą sobie Twoi znajomi, skorzystaj z doświadczenia innych. Poproś o radę, ale również obserwuj. Przekonasz się wówczas, których zachowań należy unikać, a które są pożądane. Wskazana jest współpraca, wzajemna pomoc.
XVIII. Nie poddawaj się po pierwszej porażce! Problemy wpisane są w nasze życie, ale im większa kontrola z Twojej strony, tym łatwiej będzie je pokonać. Wiele sytuacji można przewidzieć, dlatego między innymi należy ocenić ryzyko. Dobry przedsiębiorca przygotowuje plan B, a nawet plan C.
XIX. Bądź cierpliwy! „Nie od razu Kraków zbudowano". Rozwój Twojej firmy nie musi być szybki. Pierwsze zyski też mogą być niewielkie, tym bardziej, że poświęcisz je na dalszy rozwój, inwestycje. Pierwotna determinacja, zapał i pomysły będą procentować. Po pewnym czasie zyskasz doświadczenie, dzięki któremu rozwiniesz biznes i zrealizujesz marzenia.
XX. Dużo warunków do spełnienia? Niekoniecznie! To tylko jeden z krótkich przepisów na długie, ciekawe, zawodowe życie! Ale! Ale! Nie zapominaj o życiu osobistym! I to jest nasza ostatnia porada.
Powodzenia!